TÌNH YÊU CUỘC SỐNG – JACK LONDON – CHUYẾN PHIÊU LƯU HẤP DẪN ĐƯỢC KỂ BỞI NGƯỜI TỪNG TRẢI
Jack London là một trong những người Mỹ đầu tiên thành công về tài chính nhờ viết văn. Điều đó chủ yếu nhờ vào kinh nghiệm thực tế có được trong cuộc tìm kiếm vàng giữa Cơn Sốt Vàng Klondike (tây bắc Canada) giữa năm 1896 và năm 1899. Nổi tiếng nhất và tiếp cận độc giả Việt Nam nhiều nhất trong số các tác phẩm của ông là truyện “Tiếng gọi nơi hoang dã”. Truyện này hiện nay thường được in thành một sách riêng, còn bản mình giới thiệu ở đây là tập truyện “Tình yêu cuộc sống” in năm 2007, trong đó gồm 10 truyện ngắn và vừa (dài nhất là “Tiếng gọi nơi hoang dã”).
Giới thiệu một chút về nội dung, đa phần những truyện ngắn trong tập này lấy bối cảnh cơn sốt vàng. “Tình yêu cuộc sống” kể về cuộc vật lộn giành lấy sự sống trước bờ vực cái chết giữa sự khắc nghiệt của thời tiết và thiên nhiên hoang dã. “Tiếng gọi nơi hoang dã” kể về cuộc phiêu lưu của Buck: con chó từ miền nam ấm áp bị bán về phương bắc lạnh lẽo để làm chó kéo xe trượt tuyết phục vụ cho những người đi đào vàng/giao liên, phải thích nghi với luật của dùi cui và răng nanh, trải qua những trận chiến khốc liệt với đồng loại, sự hành hạ của con người và cả tình yêu thương, sau đó vì tiếng gọi mà trở về với hoang dã. Trong “Nhóm lửa” thì số phận của nhân vật trái ngược với Tình yêu cuộc sống: người đàn ông không may mắn bỏ mạng giữa tuyết trắng. Ngoài ra, cũng có truyện viết về tình yêu như “Sóng lớn Canada”, số phận con người trong cuộc xâm lược như “Kulau hủi”, “Hội những người già”.
1. Kinh nghiệm sống phong phú và giọng văn phóng khoáng
Thật khó để viết về chủ đề sinh tồn hay thân phận con người khi bạn chỉ ngồi bàn giấy và tưởng tượng. Đọc truyện của Jack London làm người ta choáng ngợp, không chỉ vì vốn hiểu biết rộng lớn và phong phú về địa lý, thiên nhiên, con người mà còn ở cách ông cảm nhận nó bằng tâm hồn phóng khoáng và tinh nhạy để rồi thể hiện nó sống động qua từng câu chữ, tới nỗi mà cái suy nghĩ rằng chính bản thân ông đã tham gia vào cuộc hành trình ấy đến với độc giả hết sức tự nhiên không chút nghi ngờ. Trong những truyện sinh tồn như đã nhắc bên trên chắc mình cũng không cần nói thêm làm gì, nhưng ở truyện về tình yêu như “Sóng lớn Canada” mà ông vẫn kể với một phong cách rất riêng: tình yêu của con người giống như những con sóng lớn vậy, mãnh liệt đầy hiểm nguy; thử thách tình yêu giống như đo độ sâu của nước biển; vẻ đẹp của tình yêu hiện diện giữa sự rộng lớn, hùng vĩ của thiên nhiên mới thật là tuyệt vời; vẻ đẹp của người phụ nữ thì được nhìn nhận bằng cách đo lường, tạc tượng, qua những con mắt ghen tỵ lẫn ngưỡng mộ của những người nữ khác.
Ông còn là người rất yêu thương và hiểu biết về các loài vật, nhất là loài chó. Đọc truyện, nếu để ý bạn sẽ thấy ông không hề bỏ rơi một “nhân” vật chó nào, mà cả hành động và tâm lý của chúng đều được mô tả đầy đủ và hợp lý. Xem cảnh chú Buck ngơ ngác nếm vị bông tuyết phương Bắc đầu tiên trong đời khiến cho người đọc phải bật cười theo các nhân vật.
2. Hiện thực khốc liệt – tác giả sẵn sàng “trảm” nhân vật của mình
Cuộc đi săn vàng đã khiến rất nhiều người không quay về nữa. Đó là hiện thực. Trong truyện cũng vậy, ta thấy đàn chó đồng hành cùng Buck đều “bốc hơi” dọc đường hoặc chìm mình xuống tuyết. Nhanh gọn bởi cuộc sống theo luật rừng, giữa cái giá lạnh, đói ăn và hoàn cảnh lao động cực khổ. Con người cũng vậy. Không một ông chủ nào đi cùng Buck đến được cuối truyện. Ông bạn thẩm phán miền nam, người mặc áo nịt đỏ đã nện vào đầu Buck luật lệ của cuộc sống mới, hai anh chàng giỏi giang và công bằng Perrault và Francois đều ở cùng với Buck một quãng thời gian ngắn rồi rời đi, kể cả John Thornton – người đầu tiên cho Buck cảm nhận được tình yêu thương của con người – tưởng là mãi gắn bó nhưng rồi cũng chết một cách chóng vánh. Nói nhanh gọn nhưng không phải là êm ái, cái chết của các nhân vật đa phần rất kinh khủng và chân thực: nó tàn khốc(như bị bắn tên, như bị xé toạc họng), nó đến sau một thời gian chiến đấu cả thể xác lẫn tinh thần. Trong “Kulau hủi” và “Nhóm lửa” cũng vậy, Kulau chết với hai bàn tay không còn ngón vẫn ôm chặt cây súng, người đàn ông kia thì chết sau mọi nỗ lực tưởng chừng như đã được đền đáp. Qua cái chết của các nhân vật, chúng ta không những hiểu thêm về bi kịch của chiến tranh xâm lược, về sự khắc nghiệt của thiên nhiên và cái giá phải trả cho ước mơ của con người, mà còn học được thêm những kinh nghiệm sinh tồn quý giá, biết trân quý lương thực và lời khuyên của lớp người đi trước cũng như của dân bản địa.
Nhìn chung, tập truyện này của Jack London rất đáng đọc và cũng dễ đọc nữa, nhất là “Tiếng gọi nơi hoang dã”. Những ai yêu thích truyện về loài chó của ông có thể tậu thêm cuốn “Nanh trắng” (cuốn này nhẹ nhàng và tươi sáng hơn).
Tác giả: Blue Cat